Kaçak Akım Uygulamalarında Selektivide Nasıl Yapılır?

Birçok çok kullanıcı konutunda veya çalışma alanında kaçak akım kaynaklı bir hata oluştuğunda hataya en yakın kaçak akım koruma anahtarının devreyi açmasını beklerken zaman zaman tesisatın en başında yer alan kaçak akım koruma anahtarı bu hata akımından etkilenerek devreyi daha önce açması ile karşılaşmaktadır. Bu durum servis sürekliliği ve enerji kayıplarını etkilemektedir. Kaçak akım uygulamalarında bu durumdan etkilenmemek adına özel S tipi selektif kaçak akım koruma anahtarları kullanılmalıdır.

Kaçak akım koruma anahtarlarının çalışma prensibini açıklamak gerekirse, kaçak akım koruma anahtarının görevi bir yalıtım hatasından kaynaklanan nominal akım (In) hata akımı olduğu anda devreyi kesip o kaçak akımdan oluşabilecek can kayıplarını ve yangınları engellemektir.

Kaçak akım koruma anahtarları herhangi bir tesisatın hattından gelen ve dönen akımların vektörel toplamının sıfır olması esasına göre çalışır. Normal bir tesisatta gelen akımların meydana getirdiği manyetik alanla giden akımların meydana getirdiği manyetik alan birbirine eşit ve zıttır. Burada tesisatın bir veya üç fazlı olması sonucu değiştirmez. Kaçak akım koruma anahtarının akım bobini, bir fazlı devreler için faz ile nötr, içinden geçecek şekilde bağlandığından, tesisata gelen ve giden akımların bileşkesinden etkilenmektedir. Belirttiğimiz gibi gelen ve giden akımlar birbirine eşit ise bileşke alan sıfır olacağından cihazın akım bobinine etki eden alan bulunmayacaktır. Ancak tesisatın herhangi bir yerinden kaçak akım (hata akımı) varsa gelen akım giden akıma eşit olmayacağından cihazın akım bobini üzerinde fark alanı meydana gelerek bir elektro manyetik kuvvet (emk) indükler. Bu elektro manyetik kuvvet(emk) kaçak akım koruma anahtarının açma sınırına ulaştığında devreyi otomatik olarak kesmektedir.

İşte bu kaçak akım anında her zaman bize en yakın kaçak akım koruma ürünün devreye girmesi pratikte en ideal ve olması gerekendiro. Malesef sektörde her noktaya aynı hassasiyette kaçak akımları takilip sistemin selektif çalışması bekleniyor.

Selektivite için her zaman başlangıç noktasına yani ana panoya S tipi yani gecikmeli kaçak akım takılması en doğru yöntemdir. S tipi kaçak akımlar kaçak akım anında hemen açma yapmaz yaklaşık 1 saniye kadar gecikmeli açma yaparlar ve bu gecikme sayesinde bir öndeki yani tali panodaki kaçak akım koruma ürünü açma yapıp selektif koruma gerçekleşir.



Standart gereği S tipi kaçak akımlar gecikmeli oldukları için hayat koruma dediğimiz 30mA değerinde üretilmez sadece 300mA seçeneği vardır ve AC alternatif akım uygulamaları içindir. Yine bu kaçak akımları diğerlerinden ayırt edebilmek için üzerinde S simgesi yer alır.

Gereksiz enerji kayıplarını engellemek ve servis sürekliliğini sağlamak adına selektivitenin sağlanması kritik önemdedir. S tipi selektif kaçak akım koruma anahtarları ile kaçak akım uygulamalarında selektivite sağlayabilirsiniz.